Να αγαπάς τα κενά
Βαδίζοντας στα χρόνια του καπιταλισμού, του σύγχρονου δυτικού πολιτισμού, όλοι εμείς οι παντογνώστες κάτοικοι των δυτικών χωρών, έχουμε μάθει να φοβόμαστε τη στασιμότητα, την παύση, την απραξία. Λέξεις με αρνητική χροιά, που θα προτιμούσε κανείς να μην χρειαστεί να αναφέρει, ειδικά για να χαρακτηρίσει την παρούσα συνθήκη της ζωής του.
Κάποιοι από εμάς, θεωρούμε την πρόοδο τη μεγαλύτερη αναγκαιότητα της ζωής μας. Όχι πάντα και αποκλειστικά, γιατί μας ενδιαφέρει η προσωπική μας εξέλιξη, αλλά και γιατί χωρίς αυτή, δεν έχουμε τι να παρουσιάσουμε/επιδείξουμε στον κόσμο γύρω μας. «Πώς πάνε τα πράγματα αυτήν την περίοδο;», «Προχωράει η δουλειά;», «Οι σπουδές προχωράνε;», «Τα παιδιά προοδεύουν;», «Προχώρησες με την ιδέα που είχες;», «Με την αγορά που ήθελες να κάνεις;», «Τα σχέδια σου προχωράνε;» Κατακλυσμός εσωτερικών και εξωτερικών ερωτήσεων, τις οποίες ο άνθρωπος φοβάται. Επιθυμεί να απαντά πάντα σε αυτές, επισημαίνοντας πρόοδο. Θέλει όλα πάντα να κινούνται. Συχνά, προτιμά μια άσχημη ή αντίθετη με τα σχέδια του εξέλιξη, από την στασιμότητα. Ατάκες όπως: «Τις ευκαιρίες τις δημιουργείς», «Αν δεν παλέψεις δεν θα καταφέρεις τίποτα», «Ποτέ μην σταματάς» «Πάντα υπάρχει και κάτι άλλο που μπορείς να κάνεις», «Μην αφήνεις για αύριο αυτό που μπορείς να κάνεις σήμερα» «Των φρονίμων τα παιδιά πριν πεινάσουν μαγειρεύουν» εντείνουν την αγωνία και το άγχος και επιτάσσουν στον άνθρωπο να κινείται συνεχώς.
Μία απρόσμενη ανακούφιση έρχεται να ηρεμήσει το ψυχισμό μας, όταν συνειδητοποιούμε πως η στασιμότητα, η παύση, η διακοπή δεν αποτελούν εχθρούς της προόδου. Αντίθετα είναι μέρος της διαδικασίας. Αυτές οι λέξεις, αυτές οι έννοιες, που προκαλούν συνήθως δυσάρεστα συναισθήματα σε όσους τις βιώνουν, δεν έχουν πάντα αρνητικό πρόσημο. Αποτελούν κομμάτι των διεργασιών της εξέλιξης. Στους ανθρώπους που μπορούν να κατανοήσουν, ότι βρίσκονται ακριβώς σε αυτή την φάση, ή έχουν αυτήν την ανάγκη, βοηθούν αληθινά. Επιτρέπουν την ξεκούραση. Παρέχουν έδαφος για σκέψη. Διδάσκουν την καρτερικότητα και την εμπιστοσύνη. Αφήνουν χώρο και χρόνο στα πράγματα να κυλήσουν (ύστερα και από πιθανό κόπο που έχουν καταβάλλει το προηγούμενο διάστημα οι άνθρωποι) και να πάρουν τελικώς την θέση τους.
Ο άνθρωπος δεν μπορεί να αγωνίζεται και να προσπαθεί διαρκώς. Φυσικά, αυτό δεν σημαίνει ότι επικροτούμε την τεμπελιά, την αναβλητικότητα ή τη μοιρολατρία. Οφείλουμε ωστόσο να καταλαβαίνουμε, πότε χρειάζεται να σταματούμε την κίνηση, την προσπάθεια, το «κυνήγι». Πότε οφείλουμε να κάνουμε ένα βήμα πίσω, ή απλώς κανένα μπροστά και να αφήνουμε τα πράγματα και την ζωή να συμβούν για εμάς. Χρειάζεται να διακρίνουμε τις στιγμές, που οι συνθήκες είναι ευνοϊκές για εμάς, τα σχέδια και τις επιθυμίες μας. Πότε εξυπηρετεί/ πρέπει/ διευκολύνει να παραμείνουμε αδρανείς, να αποδεχτούμε την απαραίτητη αυτή περίοδο για εμάς και όλους τους ανθρώπους, να αναγνωρίσουμε τα οφέλη της και να εμπιστευτούμε την διαδικασία. Έτσι, θα μπορούμε να καλοδεχόμαστε τη στασιμότητα, την παύση, την ακινησία, να τις αγκαλιάζουμε και να τις αφήνουμε να μας οδηγήσουν στην εξέλιξη.
